Rettleiing til utfylling av skjemaet
Eigenfråsegn om konsesjonsfridom ved tileigning/kjøp av fast eigedom m.v. er fastsett i medhald av forskrift 8. desember 2003 gitt i medhald av konsesjonslova av 28. november 2003 nr. 98 § 8.
- Melding skal sendast inn til kommunen der eigedomen ligg.
- Kommunen kontrollerer at skjema er rett utfylt.
- Det må fyllast ut eitt skjema for kvar ny eigar.
Til punkt 1
Er det fleire som tileignar seg eller kjøper eigedomen saman (sameigarar), må kvar enkelt fylle ut sitt eige skjema.
Til punkt 2
Her skal nemninga til eigedomen (gnr., bnr., festenr. eller liknande) og i kva kommune eigedomen ligg, førast opp. Om du berre overtek ein sameigedel, skal du skrive inn kor stor del av eigedomen du tar over.
Til punkt 3
Du kan bruke dette alternativet om du har tatt over ein bebygd eigedom som ikkje er større enn 100 dekar og heller ikkje har meir enn 35 dekar fulldyrka og/eller overflatedyrka jord. Høyrer det sameigepart til eigedomen, skal den forholdsmessige parten av arealet til sameigeparten leggjast til totalarealet.
Konsesjonsfridommen må du dokumentere ved å fylle ut punkta 1, 2, 3 og 9. Kommunen må stadfeste at tileigninga/kjøpet er konsesjonsfritt, og at tileigninga/kjøpet ikkje fører til deling av driftseining. Eit vilkår for konsesjonsfridommen er at du ikkje gjer bruksendring i strid med plan.
Til punkt 4 og 5
Du kan bruke desse alternativa om du har tatt over tomt(er) til bustad- og fritidsformål som kan byggjast ut med eit hus med maksimalt to bueiningar. Punkt 4 gjeld tomter som ikkje ligg i område som i arealdelen til kommuneplanen eller reguleringsplan er lagt ut til bebyggelse eller anlegg. Dette vil for det meste gjelde tomter som ligg i område som i arealdelen til kommuneplanen er utlagt til landbruks-, natur- og friluftsområde eller reindrift (LNFR).
Eit vilkår for konsesjonsfridommen er at tomta ikkje er større enn 2 dekar og er godkjent frådelt etter plan- og bygningslova og etter jordlova der det er nødvendig.
Punkt 5 gjeld tomter som i arealdelen til kommuneplanen eller reguleringsplan er utlagt til byggjeområde, og der tomteinndelinga er godkjent.
Det er nok for å dokumentere konsesjonsfridom etter desse alternativa at punkta 1, 2, 4 eller 5, og 9, er fylte ut. Kommunen må stadfeste at tileigninga/kjøpet er konsesjonsfritt, og at tileigninga/kjøpet ikkje fører til deling av driftseining.
Til punkt 6
Du kan bruke dette alternativet om du har tatt over ubebygd areal som er regulert til anna enn landbruks-, natur, og friluftsområde eller reindrift (LNFR), inklusive tomter til bustad- og fritidsformål som kan byggjast ut med meir enn to bueiningar.
Unntaket gjeld vidare alt areal som i kommuneplan er lagt ut til bebyggelse og anlegg. Eit vilkår for konsesjonsfridommen er at du ikkje gjer bruksendring i strid med plan.
Til punkt 7
Du kan nytte dette alternativet dersom du overtar eigedomen med odelsrett.
A. Odelseigedom
Ein odelseigedom er ein eigedom med meir enn 35 dekar fulldyrka/overflatedyrka jord eller meir enn 500 dekar produktiv skog. Kommunen kan hjelpe til med berekning av arealgrunnlaget. Du kan også sjekke arealgrunnlag på internett: https://gardskart.nibio.no/ I tillegg må kravet til eigartid vere oppfylt (odelshevdstid).
B. Odelseigedom utan buplikt
Du tar over ein odelseigedom som ikkje har bygning, eller bygning under oppføring, som nemnt i punkt C.
C. Odelseigedom med buplikt
Det er buplikt på eigedomen dersom den har bygning som er eller har vore i bruk som heilårsbustad, eller bygning som er tillaten oppført som heilårsbustad, men ikkje har vore brukt som det, eller bygning under oppføring der det er gitt løyve til oppføring av heilårsbustad.
D. Krav om busetting
Det er eit vilkår for konsesjonsfridommen at du flytter inn på eigedomen innan eitt år etter at du overtok, og bur der i minst fem år. Tar du over ein odelseigedom med buplikt skal du sette kryss i punkta A, C og D. Gjeld det ein odelseigedom utan buplikt skal du sette kryss i punkt A og B. I tillegg må du fylle ut punkta 1, 2 og 9. Kommunen må stadfeste at tileigninga/kjøpet er konsesjonsfritt og at tileigninga/kjøpet ikkje fører til deling av driftseining.
Til punkt 8
Du kan nytte dette punktet hvis du tar over ein eigedom frå nær slekt. Dette er ein konsesjonsfridomsgrunn same kva slags eigedom du har tatt over. Dersom du har tatt over ein eigedom som er konsesjonsfri frå nær slekt etter eit av punkta 3-6, tilrår vi at du bruker denne konsesjonsfridommen i staden
for konsesjonsfridom etter punkt 8. Punkt 8 har nemleg vilkår om at overdragar må ha sitt konsesjonsforhold i orden, noko punkta 3-6 ikkje har.
A. Nær slekt
Det reknast som nær slekt dersom du er ektefelle av eigaren eller er i slektskap med eigaren eller ektefelle av eigaren i rett opp- eller nedstigande linje eller i eigaren sin eller ektefellen til eigaren sin første sidelinje til og med barn av sysken (nevø/niese) eller er i svogerskap med eigar i rett oppstigande linje.
Slektskapsunntaket gjeld også ved skifte av felleseie etter separasjon/skilsmisse og ved arv.
Føresegnene gjeld tilsvarande for sambuarar i ekteskapslignande forhold jf. arvelova § 2 (3) og deira nære slekt. Du må stadfeste at du har tatt over eigedomen frå nær slekt og på kva slags måte de er i slekt.
B. Eigar har sitt konsesjonsforhold i orden
Dersom overdragar ikkje har sitt konsesjonsforhold i orden, ved at han til dømes ikkje har oppfylt buplikta på eigedomen, må du søke konsesjon på skjema LDIR-359. Dersom eigaren dør før han har fullført plikttida, reknast han for å ha sitt konsesjonsforhold i orden.
C. Andre eigedomar enn landbrukseigedom med buplikt
Dersom det er ein annan eigedom enn landbrukseigedom med buplikt du har overtatt, sjå punkt D, må du krysse av i punktene A-C.
D. Landbrukseigedom med buplikt
Dette er eigedom med meir enn 35 dekar fulldyrka/overflatedyrka jord eller meir enn 500 dekar produktiv skog. Kommunen kan hjelpe til med berekning av arealgrunnlaget. Det er buplikt på eigedommen dersom den har bygning som er eller har vore i bruk som heilårsbustad, eller bygning som er tillaten oppført som heilårsbustad, men ikkje har vore brukt som det, eller bygning under oppføring der det er gitt løyve til oppføring av heilårsbustad.
E. Krav om busetting
Det er et vilkår for konsesjonsfridommen at du flyttar inn på eigedomen innan eitt år etter at du overtok, og bur der i minst fem år. Dersom attlevande ektefelle/sambuar ervervar eigedom frå avdød ektefelle/sambuar som eigar eller ved uskifte, skal butida attlevande har gjort før overtaking reknast
mot plikttida.
Konsesjonsfridommen dokumenterer du ved å fylle ut punkta A, B, D og E dersom det er ein landbrukseigedom med buplikt. I tillegg må du fylle ut punkta 1, 2 og 10. Kommunen må stadfeste at tileigninga/kjøpet er konsesjonsfritt og at
tileigninga/kjøpet ikkje fører til deling av driftseining.
Til punkt 9
Du må som ny eigar sjølv signere fråsegna elektronisk, og du kan ikkje nytte fullmektig. For umyndige personar – personar under 18 år eller umyndiggjorte – må verja signere. Om du gir uriktig fråsegn, kan du bli pålagd innan ein frist anten å omgjere tileigninga eller selje eigedomen til nokon som kan få
konsesjon eller ikkje treng konsesjon. Om du ikkje held fristen, kan eigedomen seljast utan varsel etter reglane om tvangssal.
Se konsesjonslova § 18.
Sjå fullstendig rettleiiing på side 3 og 4 her
Viss du har spørsmål kan du kontakte kommunen ved Torborg Kleppa på tlf: 404 39 123
